بررسی مقاومت دارویی مربوط به ژن پروتئاز ویروس نقص ایمنی انسان نوع ۱ در بین بیماران مبتلا به ایدز در مرکز تحقیقات ایدز ایران

هدف: استفاده از داروهای ضد رترو‏ویروسی تأثیر زیادی در کنترل پیشرفت بیماری ایدز داشته است، اما در سال‏های اخیر به دلیل به وجود آمدن سویه‏های مقاوم به دارو، نگرانی زیادی در درمان مؤثر بیماری به‏وجود آمده است. هدف از این مطالعه تعیین جهش‏های مقاومت دارویی ژن پروتئاز در بین بیماران تحت درمان و هم بیمارانی که دارو دریافت نمی‏کنند، است. مواد و روش‏ها: در گروه اول پلاسمای 30 بیمار مبتلا به ویروس نقص ایمنی انسان که تحت درمان ضد رتروویرسی نیستند و در گروه دوم پلاسمای 16 بیمار مبتلا به ایدز که ترکیب دارویی زیدوودین، لامیوودین و کلاترا دریافت می‏کنند، مورد آزمایش قرار گرفت. پس از استخراج ژنوم، nested rt-pcr انجام شد و نمونه‏ها پس از تأیید توسط الکتروفورز توالی‏یابی شد و سپس برای تشخیص جهش و تعیین تحت‏تیپ‏ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که در نمونه‏های گروه اول که دارو مصرف نمی‏کنند، هیچ‏گونه جهشی رخ نداده است اما در گروه دوم که تحت درمان هستند40 درصد مقاومت به مهار کننده‏های پروتئاز وجود دارد. همچنین تعیین تحت‏تیپ‏ها نیز نشان می‏دهد که 50 درصد نمونه‏ها تحت‏تیپ a، 6/40 درصد تحت‏تیپ b، 2/6 درصد تحت‏تیپ d و 2/3 درصد تحت‏تیپ c است. نتیجه‏گیری: انتقال سویه‏های مقاوم در بین جامعه از نظر اپیدمیولوژیکی مهم است و تشخیص سریع این سویه‏های مقاوم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با توجه به مطالعات دیگران و نتایج مطالعه حاضر بهتر است که به جای کلاترا، یکی دیگر از مهار کننده‏های پروتئازی را جایگزین این دارو نمایند.